آيا حضرت علی(ع) اولين مسلمان بوده است؟
پاسخ : تمامي شيعيان و اكثريت قريب به اتفاق اهل تسنن، اميرالمومنين علي عليه السلام را اولين مسلمان مي دانند.
ما در اين جواب تنها به نقل برخي از روايات و منابع اهل تسنن مي پردازيم كه تصريح دارند حضرت علي عليه السلام اولين مسلمان بوده است اين روايات را كه تعدادشان بيش از يكصد روايت است مرحوم علامه اميني «قدس سره» در كتاب شريف «الغدير» (ج 3 و ج 2) به طريقه اي مختلف از رسول خدا (ص) و امير المؤمنين عليه السلام و ساير صحابه رسول خدا (ص) نقل كرده است كه به چند نمونه آن اشاره مي كنيم:
1- طبراني و هيثمي و بيهقي و حافظ گنجي و ديگران به سندهاي خود از سلمان و ابوذر و حذيفه از رسول خدا (ص) روايت كرده اند كه درباره علي عليه السلام فرمود:
«…ان هذا اول من آمن بي و هو اول من يصافحني يوم القيامة، و هو الصديق الاكبر و هذا فاروق هذه الامة، يفرق بين الحق و الباطل، و هذا يعسوب المؤمنين» (1) براستي كه اين مرد نخستين كسي است كه به من ايمان آورده و او نخستين كسي است كه در روز قيامت با من مصافحه كند (و دست به دست من دهد) و او است صديق اكبر و او است فاروق اين امت كه ميان حق و باطل را جدا سازد و او است بزرگ و سرور مؤمنان.
2 -حاكم در مستدرك و خطيب بغدادي در تاريخ خود و ابن ابي الحديد در شرح نهج البلاغه و ديگران با مختصر اختلافي از رسول خدا (ص) روايت كرده اند كه فرمود:
«اول الناس ورودا علي الحوض اولهم اسلاما، علي بن ابيطالب» . (2) نخستين كسي كه در كنار حوض بر من درآيد نخستين آنها است در پذيرش اسلام و او علي بن ابيطالب است.
3 -ابن ابي الحديد در شرح نهج البلاغه از جماعتي از صحابه رسول خدا (ص) مانند ابن عباس و جابر و اسماء بنت عميس و ام ايمن و ديگران نقل كرده كه رسول خدا (ص) در داستان ازدواج علي و فاطمه عليهما السلام به دخترش فاطمه فرمود:
«زوجتك اقدم الامة اسلاما» . تو را به همسري كسي درآوردم كه از همه امت در اسلام مقدم است. (3)
4 -نسائي و ابن ماجة و طبري در تاريخ خود و ابي داود و خطيب بغدادي و هيثمي و ديگران به سندهاي خود از امير المؤمنين عليه السلام روايات زير را نقل كرده اند كه فرمود:
«انا اول رجل اسلم مع رسول الله (ص)» يعني من نخستين مردي هستم كه با رسول خدا اسلام را اختيار كردم.
و در نقل ديگري اينگونه است كه فرمود:«أنا اول من اسلم مع النبي (ص)» .
و يا فرمود:«انا اول من صلي مع رسول الله» (4)
5 -و در بيش از دوازده كتاب از كتابهاي معروف و معتبر اهل سنت، مانند جامع ترمذي و معجم طبراني و مستدرك حاكم و استيعاب ابن عبد البر و فرائد السمطين حموي و ديگران به سندهاي خود از انس بن مالك روايت كرده اند كه گفته است:
«بعث النبي (ص) يوم الاثنين و صلي علي عليه السلام يوم الثلثاء» . (5) رسول خدا (ص) روز دوشنبه مبعوث به رسالت گرديد و علي عليه السلام روز سه شنبه نماز گزارد.
6 -و در بيش از هفت كتاب از كتابهاي معتبر ايشان مانند مستدرك حاكم و كامل ابن اثير و مجمع الزوائد هيثمي و استيعاب و غيره به سندهاي خود از زيد بن ارقم روايت كرده اند كه گفته است:
«اول من آمن بالله بعد رسول الله (ص) علي بن ابيطالب» .
و يا به اين تعبير كه گويد: «اول من صلي مع رسول الله (ص) علي» . (6)
و دهها روايت ديگر كه براي مطالعه بيشتر به الغدير مراجعه فرماييد.
*************************
پي نوشت:
1- الغدير ج 2 ص 313 و نظير اين روايت به سندهاي مختلف در كتابهاي شيعه مانند امالي شيخ طوسي (ره) و كشف الغمه روايت شده نيز در بحار الانوار ج 38 ص 211 ،213 نقل شده است.
2- الغدير ج 30 ص 220 و221
3- الغدير ج 30 ص 220 و221
4- الغدير ج 3 ص 221
5- الغدير، ج 3 ،ص 224
6- الغدير ج 3 ص 225
*سایت پرسمان دانشجویی