در مکتب انسان ساز و تربیت کننده امام علی (علیه السّلام) شخصیت های بسیار ارزنده و بزرگواری وجود دارند که هر یک از آن ها در طول تاریخ الگوی ارزنده برای جامعه بشری بوده اند. یکی از این شخصیت های بزرگوار که علاقه خاصی به علی (علیه السّلام) داشت و حضرت علی (علیه السّلام)نیز متقابلاً وی را بسیار دوست می داشت، «میثم تمار» است. حیات پربار و شهادت افتخارآمیز او برای همه انسان های آزاده و مسلمان درس و سرمشق و الهام است .میثم تمار فرزند یحیی و اهل سرزمین «نهروان» _ منطقه ای میان عراق و ایران _ بود. بعضی او را ایرانی و از مردمان فارس دانسته اند. به او «ابو سالم» هم می گفتند. لقب «تمار» (خرما فروش) را هم ازآن جهت به او می گفتند، که در کوفه خرمافروش بود.
ابتدا، غلام زنی از طایفه «بنی اسد» بود. علی پسر ابیطالب او را از آن زن خرید و آزادش کرد؛ که بعد از آن از یاران و شاگردان علی شد همچنین وی از اصحاب پیامبر اسلام به شمار آمده است، هرچند از جزئیات زندگی او درسالهای نخستین حیاتش و در روزگار صدر اسلام، اطلاع مبسوطی در دست نیست.